1/ Sử dụng biểu đồ chiều cao đánh giá phát triển chiều cao cho bé
Để đánh giá phát triển chiều cao cho bé chúng ta sẽ sử dụng biểu đồ chiều cao theo độ tuổi và theo giới tính của con. Biểu đồ này được WHO nghiên cứu và thống kê theo chiều cao trung bình của bé trai và bé gái tại Việt Nam, kéo dài từ khi sơ sinh đến khi 5 tuổi.
Theo dõi phát triển chiều cao của trẻ qua biểu đồ chiều cao
Cứ mỗi khi đo chiều cao cho con bố mẹ lại canh theo mức tuổi của con và "chấm". Sau đó, nối các chấm lại với nhau theo mức tuổi của trẻ, chúng ta sẽ có đường biểu thị quá trình phát triển chiều cao của trẻ.
● Thông thường, trẻ mới sinh có chiều dài từ 48 - 52 cm, trung bình là 50 cm.
● Trong năm đầu tiên, trẻ tăng khoảng 20 - 25 cm.
● Năm thứ hai tăng 12 cm.
● Năm thứ ba cao thêm 10 cm.
● Năm thứ tư tăng 7 cm
● Những năm tiếp theo sẽ phát triển chậm lại, tăng khoảng 5cm.
Như vậy, phát triển chiều cao cho bé sẽ chậm lại so với giai đoạn trước đó một chút. Đây là điều hoàn toàn bình thường và bố mẹ không cần quá lo lắng. Với biểu đồ này, bố mẹ chỉ cần thấy đường biểu diễn chiều cao của con nằm trong giới hạn cho phép, không chạm vào đường màu đỏ trên và dưới, tức là con đang phát triển rất tốt theo chuẩn đấy.
2/ Khi nào xác định trẻ bị chậm tăng trưởng chiều cao?
Chậm tăng trưởng chiều cao được xác định khi đường biểu diễn phát triển chiều cao của trẻ có xu hướng đi ngang, hoặc khi mức tăng chiều cao của trẻ bị thấp, cụ thể như sau:
• Sự phát triển của trẻ 2 tuổi đến 4 tuổi về chiều cao thấp hơn 5,5 cm/năm,
• Trẻ 4-6 tuổi có mức tăng chiều cao thấp hơn 5 cm/năm,
• Trẻ trên 6 tuổi có mức tăng chiều cao thấp hơn 4 cm/năm (nam) và 4,5 cm/năm (nữ).
Luôn đưa trẻ đi khám sức khỏe và cân đo mỗi 6 tháng một lần
Nếu chiều cao của trẻ thấp hơn so với mức chuẩn dưới -2SD gọi là thấp còi (thấp), dưới -3SD là thấp còi nặng (lùn). Muốn đánh giá nhanh trẻ có chậm tăng trưởng hay không đôi khi không phải đợi đến hết 1 năm, chúng ta có thể theo dõi chiều cao của trẻ sau 6 tháng cũng có thể tạm thời kết luận được. Vì vậy, hãy luôn đưa trẻ đi khám sức khỏe và cân đo mỗi 6 tháng một lần, bố mẹ nhé.
Mến chúc trẻ vui khỏe mỗi ngày để phát triển trọn tiềm năng!
Hiệu đính Bác sĩ: BS.CK1 Vương Ngọc Thiên Thanh – Bộ môn Nhi Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch – Khoa Huyết học Bệnh viện Nhi Đồng 1